Src Kursu İstanbul

Davranış Psikolojisi – Bölüm 1

PSİKOLOJİ NEDİR?


Psikoloji, insanların ve hayvanların davranışlarını inceleyen bir bilimdir. Buradaki amaç insanın trafikteki davranışlarıdır.


DAVRANIŞ NEDİR?


Davranış, içimizden ya da dışımızdan gelen etkilere karşı gösterdiğimiz tepkilerdir, hal ve hareketlerdir.
Davranışlarımızın sebebi bizden kaynaklanabileceği gibi dışımızdaki sebeplerden de kaynaklanabilir. Örneğin uykumuz geldiğinde uygun yerde uyumamız, sebebi bizden kaynaklanan bir davranıştır. Ancak kırmızı ışık yandığında aracımızı durdurma davranışımız, dışarıdan gelen bir uyarıcıya göstermiş olduğumuz bir davranıştır.


SRC Mesleki Yeterlilik Eğitimi’nde davranış psikolojisi dersinin amacı şudur:

Trafik kazalarına neden olabilecek sürücü davranışlarını belirleyerek, sürücülerin trafikte uygun ve uyumlu davranışlar göstermelerini sağlamaktır.


SRC Mesleki Yeterlilik Eğitiminde davranış psikolojisi dersi ile sürücülerin şu becerileri, yeterlikleri, davranışları kazanmaları amaçlanmaktadır:


1. Sürücüler, trafikte kendilerini tanır ve davranışlarının farkına varırlar.
2. Sürücüler, trafik kazalarına neden olabilecek sürücü davranışlarını bilir.
3. Sürücüler, trafikte uygun ve uyumlu davranışlar sergiler.
4. Sürücüler, stresle baş etme yöntemlerini bilir ve gerektiğinde uygular.
5. Sürücüler, başkalarıyla sağlıklı ve etkili iletişim kurar.


UYARICI NEDİR?


İçimizden ya da dışarıdan gelip bizi harekete geçiren, duyu organlarımızı etkileyen enerji , nesne vb her şeydir. Mesela, trafik ışıkları, önümüzdeki aracın stop lambalarının yanması , aşırı sıcaklık ya da soğukluk birer uyarıcıdırlar.

OKUMALISIN!  Geçiş Belgesi Dağıtımı


TRAFİK PSİKOLOJİSİ NEDİR ?


Trafikteki insan davranışlarını, bu davranışların trafik kazalarıyla ilişkisini neden-sonuç ilişkisi ile inceleyerek, araştırma verilerini kullanarak trafik kazalarının önlenmesi için, azaltılması için önerilerde bulunan bir uygulamalı psikoloji dalıdır.
Trafik psikolojisi, bir taraftan trafikteki insan davranışlarını araştırırken, diğer taraftan elde ettiği araştırma verileriyle toplumsal mutluluk için öngörülerde bulunur. Kazaların nasıl azaltılabileceğine dair tahminlerde bulunur.


İLETİŞİM NEDİR?


İletişim, bir bilginin jestlerle, mimiklerle, sembol ve işaretlerle karşı tarafa aktarılmasıdır. Duygu ve düşüncelerimizi karşıya aktarmaktır. İletişimde beş öğe vardır: Kaynak, mesaj, kanal, alıcı, geri bildirim. Etkili iletişimde bu öğelerin işlemesi gerekir. Trafikte iletişimin ortak dili araçlarımızdaki ışıklarımızdır. Özellikle dönüş lambalarımızdır. Trafik kazalarının önlenmesinde etkili iletişim önemlidir. Etkili iletişim mesajı uygun zamanda ve yerde vermek ve bu mesajın gerektirdiği davranışın uygun zamanda ve yerde yapılmasıdır.


KİŞİLİK NEDİR?


Kişilik, kalıtım ve çevre tarafından şekillenir. Kalıtsal özellikler anne ve babamızdan, soyumuzdan bize geçen huylardır. Toplumsal çevre ise, kişiliğimizin karakter kısmını meydana getirir. Yani; kişilik= huy(mizaç) ve karakter diyebiliriz. Her insanın kendine has bir kişiliği vardır. Kişilik, bir insanı öteki insanlardan ayıran kendine has özelliklerinin bütünüdür. Kişiliğimizin huy kısmı değişmez, ancak karakter kısmı değişebilir. Mesela dürüst olmak, öteki insanların haklarına saygı duymak birer karakter davranışlarıdır. Karakter insanın ahlaki davranışlarının yönünü ve tutarlılığını gösterir. Huy (mizaç) insanın doğuştan getirdiği fizyolojik özellikleriyle ilgili olan ruhsal tutumudur. Mesela; sakin olma, heyecanlı olma, sinirli olma huy özellikleridir.

OKUMALISIN!  Güvenli Sürüş Teknikleri

kişiliğin oluşumunu etkileyen faktörler şunlardır: bedensel, fizyolojik, biyolojik (yani genetik) faktörler; toplumun kültürü, (yani toplumun yaşam biçimi, toplumsal değerler, toplumsal kurallar, gelenekler, görenekler, tutumlar) kişiliğin oluşup gelişmesini etkiler. İçinde doğup büyüdüğümüz ailemiz kişiliğimizi etkiler. Sosyalleşme (topluma uyum sağlama) kişiliğimizi etkiler. Kitle yayın organları kişiliğimizi etkiler.

Yani kişiliğimizi belirleyen birçok faktör vardır. Kısaca doğuştan getirdiğimiz özelliklerimiz, sosyal, kültürel, coğrafi faktörlerle etkileşim içine girerek ahenkli bir bütünlük oluştururlar. Bu bütünlüğe kişilik diyoruz.

Olumlu kişilik özelliklerine sahip olan sürücülerin kaza yapma risklerinin az olduğunu, olumsuz kişilik özelliklerine sahip olan sürücülerin kaza yapma risklerinin fazla olduğunu söyleyebiliriz. Sürücülerin en önemli özelliklerinin diğer sürücülere değer vermeleri gerektiği olduğunu söyleyebiliriz. Demokratik tutum ve tavırların trafikte de gösterilmesi gerekir. Saygı, sevgi, hoşgörü ile beslenmiş insanlar hem kendilerine saygı duyarlar hem de öteki insanlara saygı duyarlar. Öz saygısı gelişmiş bireyler öteki insanlara da saygı duyarlar. Hırçın, sinirli, gergin, bencil kişilik özelliklerine sahip olan insanların kaza yapması riski yüksektir.

Leave a Reply